Slim omgaan met regenwater door de waterbergende weg
Gerecycled granulaat voor een duurzame oplossing
Gemeentes en andere opdrachtgevers moeten voldoen aan milieuwetgeving en vragen daarom steeds vaker om ontwerpen met duurzame oplossingen. Bij HB Adviesbureau zoekt men continu naar nieuwe manieren om te verduurzamen. Een waterbergende weg is één van die vernieuwende, duurzame oplossingen. Jos Rood, adviseur duurzaamheid en klimaatadaptatie van HB Adviesbureau, vertelt er meer over.
“Met een waterbergende weg kun je regenwater onder de weg opslaan. Hierdoor voorkom je wateroverlast en schade bij hevige regenval, zoals straten die blank komen te staan en een overbelast rioolsysteem. Het regenwater wordt tijdelijk onder het wegdek opgeslagen, waardoor het water langzaam in de bodem terecht komt en het weer naar bomen toe kan gaan, die vervolgens weer voor verkoeling zorgen.”
Jos Rood, Adviseur duurzaamheid en klimaatadaptatie van HB Adviesbureau
Jos Rood, Adviseur duurzaamheid en klimaatadaptatie van HB Adviesbureau
En hoewel dit vernuftig klinkt, werkt het eigenlijk vrij simpel: “Het regenwater kan tijdelijk worden opgeslagen onder de weg omdat we werken met granulaat dat voor 30% een holle ruimte heeft. Stel dat een wegfundering 40 centimeter dik is, dan kun je die ruimte gebruiken als waterberging voor meer dan 100 mm regenwater dat op de straat valt.”
Zuiver regenwater behouden
In het alledaagse leven staan we er misschien niet zo gauw bij stil, maar regenwater dat in een riool met huishoudelijk afvalwater terecht komt, raakt daardoor vervuild. “De oudere riolen zijn nog gemengd, wat betekent dat het rioolwater ongezuiverd is. Je kunt dit herkennen aan stinkend water op straat bij een hevige regenbui; gemengde riolen zijn eenmaal niet berekend op de tegenwoordige buien. Bij de nieuwere riolen wordt het regenwater naar sloten geleid, en niet onnodig naar de zuiveringsinstallatie afgevoerd. Omdat het steeds vaker veel regent, proberen we ruimte te vinden om dit schone water vast te houden, zodat de bomen en het overige groen hier ook in een droge periode nog van kunnen profiteren.”
Maar wat als je in een stadswijk woont met weinig groen in de buurt? Het water kan niet anders dan in de straatkolken verdwijnen. Jos vertelt verder: “Een waterbergende weg is dan een slimme oplossing. Acht jaar geleden zijn we gestart met een pilot project voor een klimaatbestendige wijk: hoe krijg je het regenwater de grond in? Deze waterbergende fundering in de gemeente Bergen is eind 2022 weer door ons getest. Het werkt nog steeds: het water blijft waar het valt en de omgeving heeft er geen last van. Wel moet je ervoor zorgen dat de grondwaterstand niet te hoog wordt, zodat er geen water in kruipruimtes komt en het groen niet verdrinkt. En daar zorgt een drainerend rioolstelsel dan weer voor.” Dit zogenaamde DT-riool is aangebracht naast het vuilwater-riool en zorgt ervoor dat de waterstand in de grond verlaagd wordt zodra deze te hoog komt. In deze wijk van Bergen komen nu nog nauwelijks te hoge grondwaterstanden voor. Met een DT-riool kan het grondwater ook op peil worden gehouden door water aan te voeren. In de loop van de jaren is de techniek steeds meer verfijnd door HB Adviesbureau.
Duurzaam maar niet duur
Het speciale granulaat dat HB Adviesbureau opneemt in zijn ontwerpen voor de waterbergende weg, is een gerecycled product dat geproduceerd wordt door GP Groot recycling. “Er zijn gemeenten die buitenlandse delfstoffen voorschrijven, zoals breuksteen of lava, maar dat is vele malen duurder en minder duurzaam. Wat wij gebruiken, is gemaakt van lokale restproducten, zoals gemengd puin. Het mooie daaraan is dat het goedkoper en altijd beschikbaar is. Het is een volledig circulair product en je kunt het granulaat zelfs opnieuw gebruiken als je de waterbergende weg ooit weer zou openbreken. Dat is een belangrijke meerwaarde voor alle betrokkenen, en zo werken we steeds duurzamer. Soms is goedkoop niet alleen goed voor de portemonnee, maar ook voor het milieu”, aldus Jos.
Is zo’n waterbergende weg nu de oplossing voor iedere straat? “In principe zou je dit overal kunnen toepassen. Wij zien dat het werkt en dat het heel veel problemen oplost. Aan de buitenkant zie je niets anders dan een gewone weg met klinkers en straatkolken. De waterbergende weg wordt steeds meer door wegbeheerders omarmd en toegepast. Het feit dat mensen minder wateroverlast ervaren en heel lang plezier hebben van een verkoelende, groene woonomgeving, is een tastbaar resultaat waar ik trots op ben.”